بارهاوبارها شده که پرسیده می شود چه کار کنیم که نماز خوب وسرحالی داشته باشیم وحواسمان در نماز فقط وفقط به نماز باشد؟
در جواب باید گفت:یکی از عواملی که اساتید اخلاق به آن اشاره می کنند که به ما کمک می کند تا نماز را با حضور قلب بخوانیم این است که ما مقدمات ومستحبات نماز را به خوبی انجام دهیم.
مقدمات نماز:
1 - در هنگام وضو رو به قبله بایستد و قبل از آن مسواک بزند. هم چنین دعاهایى که در هر یک از افعال واجب و مستحب وضو وارد شده، بخواند.
2 - در حال نماز، لباس سفید و معطرى بپوشد. انگشترى عقیق در دست کند و جامه سیاه نپوشد.
3 - براى نماز جاى مخصوص، لباس مخصوص و سجاده یا فرش مخصوص انتخاب کند.
5 - پیش از نمازهاى یومیه، اذان و اقامه بگوید. موقع اذان گفتن نیز رو به قبله بایستد و با وضو و یا غسل باشد.
6 - همانگونه که با صورت و بدن رو به قبله مىایستد، مستحب است قلب هم به سمت قبله متوجه باشد.
مستحبات نماز:
1 - در نیت اخلاص داشته باشد و نماز خود را از هر عمل ونیت غیر خدایى پاک کند.
2- موقع گفتن تکبیر اول نماز و تکبیرهاى بین نماز، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببرد. همچنین مستحب است قبل از گفتن تکبیرة الاحرام، شش بار تکبیر بگوید و دعاهاى وارده را بخواند.
3- کمال قیام بدن به این است که با طمأنینه، هیبت و حیا باشد. مستحب است در حال ایستادن، بدن را راست نگه دارد و شانهها را پایین بیاندازد. هم چنین سر خود را پایین افکند و به موضع سجده بنگرد و به آسمان و راست و چپ نگاه نکند.
4 - در قیام دستهارا بر روى رانها بگذارد، انگشتها را به هم بچسباند، جاى سجده را نگاه کند، سنگینى بدن را به طور مساوى روى دو پا بیاندازد و پاها را پس و پیش نگذارد.
5- کمال قلب در هنگام نماز، به این است که خداى تبارک و تعالى را پیوسته در نظر داشته باشد.
6- با دستهایش بازى نکند و پاهاى خود را حرکت ندهد. همچنین انگشتان پا را رو به قبله گذاشته و از قبله کج نکند.
7- در حال برخاستن، این ذکر را بگوید: «بحول الله و قوته اقوم و اقعد».
8- مستحب است در «قرائت» رعایت ترتیل کند و به اعراب کلمات اهمیت دهد. همچنین در رکعت اول پیش از خواندن حمد بگوید: «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم».
9- بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: «یا محسن قد اتاک المسىء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسىء انت المحسن وانا المسىء بحق محمد و آل محمد، صل على محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منى».
10 - بعد از تمام شدن حمد بگوید: «الحمد الله رب العالمین».
11 - مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول، «سوره قدر» و در رکعت دوم، «سوره توحید» را بخواند.
12 - قنوت یکى از مستحبات مؤکّد است. مستحب است قبل از قنوت، تکبیر بگوید و بعد از آن دستها را بالا ببرد و انگشتان را به هم بچسباند، مگر دو انگشت بزرگ را (انگشت شست).
13 - پیش از رفتن به رکوع، درحالىکه راست ایستاده، تکبیر بگوید. در رکوع دست راست را بر زانوى پاى راست بگذارد. زانوها را به عقب دهد، پشت را صاف کند، گردن را بکشد و مساوى پشت نگه دارد. بعد از آن که از رکوع برخاست و راست ایستاد، بگوید: »سمع الله لمن حمده«.
14 - در حال سجده، انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد؛ به طورى که سر آنها رو به قبله باشد. در سجده دعا کند واز خدا حاجت بخواهد. بعد از سجده نیز بر ران چپ بنشیند و روى پاى راست را بر کف پاى چپ بگذارد.
15 - مستحب است در حال تشهد، بر ران چپ بنشیند و روى پاى راست را به کف پاى چپ بگذارد.
16 - پیش از تشهد بگوید: «الحمد لله» یا بگوید: «بسم الله و بالله و الحمد لله و خیر الاسماء لله».
17 - هم چنین در تشهد اول بعد از صلوات، بگوید: «و تقبل شفاعته فى امته و ارفع درجته».
18 - هنگام برخاستن از تشهد بگوید: «بحول الله و قوته اقوم و اقعد».
برگرفته از لمعه الدمشقیه/شهید اول/کتاب الصلاه
